WWFT
Op 11 juli 2018 heeft de Eerste Kamer ingestemd met de nieuwe Wet tegen het witwassen en financieren van terrorisme (Wwft). In vervolg daarop is het Uitvoeringsbesluit Wwft op 17 juli 2018 vastgesteld. De Wwft is een voortvloeisel van de vierde EU Anti-witwas Richtlijn en stelt verschillende aanvullende eisen aan financiële ondernemingen (art 1a Wwft) ten opzichte van de reeds bekende compliance vereisten zoals cliëntonderzoek.
Wie vallen er onder de WWFT?
– Financiële instellingen (banken, verzekeraars, pensioenfondsen, beleggingsinstellingen, betaalinstellingen, etc.)
– (kandidaat-)notarissen of vergelijkbare beroepen
– Belastingadviseurs of vergelijkbare beroepen
– Accountants of vergelijkbare beroepen
– Administratiekantoren
– Advocaten en juridisch adviseurs
– Domicilieverleners (Regus, etc)
– Makelaars
– Juweliers
– Casino’s en loterijen
Deze lijst is niet compleet. Wilt u zeker weten of u wel of niet dient te voldoen aan de Wwft, kunt u dit nagaan in art 1a Wwft.
Wie houden toezicht op het naleven van de wwft?
– De Nederlandsche Bank
– Autoriteit Financiële Markten
– Bureau Financieel Toezicht
– Belastingdienst
In een enkel geval is het toezicht uitbesteed aan een branche organisatie, zoals de Orde van Advocaten. Het is van belang om te controleren bij wie u terecht kunt voor nadere informatie over het toezicht.
Wat houdt een Wwft verplichting in?
Als uw organisatie onder het bereik van de Wwft valt, zijn er diverse verplichtingen, waarvan cliëntenonderzoek de meest in het oog springende is. Dit houdt in dat u naar bepaalde aspecten van uw klant onderzoek doet voordat u diensten aan die partij levert (onderzoek mag niet achteraf). Het onderzoek vindt o.a. plaats naar de identiteit van de UBO, eventueel kwalificatie (eigendomsstructuur klant), herkomst van het vermogen, is de klant (of UBO van de klant) een politiek prominent persoon (PEP). Indien de mogelijkheid bestaat om transacties te monitoren is dit verplicht (bijvoorbeeld voor administratiekantoren). Daarnaast dient de organisatie over een risicobeleid en een opleidingsplan te beschikken. Bovendien wordt verwacht dat een organisatie een procedurehandboek heeft waarin de verschillende processen en procedures zijn vastgelegd.
Wat is er nieuw in de Wwft?
– Allereerst verandert het begrip UBO. De belangrijkste aanpassing is dat
ook hoger leidinggevend personeel als UBO kan worden aangemerkt (lees: statutair bestuurders). Dit moet wanneer geen UBO vast te stellen is, i.e. een natuurlijk persoon die meer dan 25% van de klant (wanneer de klant een bedrijf is) in eigendom heeft of vergelijkbare invloed kan uitoefenen.
– Ten tweede verandert het begrip PEP. Naast de buitenlandse PEP is er nu ook de binnenlandse PEP: Nederlandse politici, ambassadeurs, generaals, bestuur van centrale banken e.d.
– De functies waarin men in aanmerking komt als PEP zijn uitgebreid. Zie art 2 Uitvoeringsbesluit Wwft voor een volledige omschrijving.
– Een nieuwe verplichting is het beschikken over een procedurehandboek (art 2c Wwft).
– Voorts zijn financiële ondernemingen verplicht om een onafhankelijke en effectieve compliancefunctie in te richten (art 2d Wwft) voor zover passend bij de aard en de omvang van de instelling. Wat dat precies inhoudt verschilt per toezichthouder. Vraag uw compliance adviseur hoe dat in uw situatie zit. Uitgezonderd van de verplichting van een compliancefunctie zijn de persoonsvennootschappen.
– Daarnaast wordt een nieuwe functie geïntroduceerd die in de trust- en bankensector reeds bekend is: de compliance auditfunctie (art 2d Wwft). Deze controleert op onafhankelijke wijze of de organisatie haar procedures volgt, haar cliëntenonderzoek conform de Wwft uitvoert, en of de compliancefunctie onafhankelijk en effectief opereert. Ook hier verschillen de criteria per toezichthouder.
– Voorts dient verifieerbaar vastgelegd te worden hoe men omgaat met opleidingen en awareness m.b.t. de Wwft. Tevens dient een opleidingsplan te worden opgesteld per medewerker.
– Tot slot dient een systematische integriteitrisicoanalyse (SIRA) te worden opgesteld en actueel gehouden, en te allen tijde beschikbaar te zijn voor de toezichthouder. Het is van belang dit niet te onderschatten. Indien u nog onbekend bent met een SIRA, is het raadzaam een specialist (of uw externe compliance officer of auditor) hiervoor te raadplegen.
Melden van ongebruikelijke transacties
U bent verplicht ongebruikelijke transacties onverwijld te melden, vrijwel direct na de ontdekking ervan. U heeft slechts enkele dagen om nader onderzoek te doen. Wanneer u veel langer wacht of niet meldt, kunt u worden vervolgd. Echter, wanneer u tijdig meldt, wordt u niet alleen gevrijwaard van vervolging, maar ook gevrijwaard tegen (civiele) claims van de partij die u gerapporteerd hebt.
Wat zijn de kosten voor dit alles?
In de toelichting op de wet is aangegeven dat de administratieve kosten van het invoeren van de Wwft voor kansspelaanbieders eenmalig € 20.000 bedragen voor technische aanpassingen en € 4.320 voor het opstellen van beleid en procedures. Daarnaast zijn er de lopende kosten van cliëntonderzoek en het uitvoeren van meldingen aan de FIU. De overheid gaat uit van absolute bodemprijzen, dus is het raadzaam te rekenen op het dubbele tot drievoudige.
Voor de overige financiële ondernemingen gaat de overheid ervan uit dat het compliance framework grotendeels reeds staat. Voor hen worden de extra kosten berekend met een uurtarief tussen de € 37 en € 54 per uur en tussen de 20 – 200 uur tijdbesteding.
In de toelichting is opgenomen dat het gemiddelde tarief voor externe compliance officers en compliance auditors rond de € 150 per uur ligt. Alles bij elkaar betekent het een flinke investering.
Tot slot twee tegeltjeswijsheden:
• Goedkoop is duurkoop
• If you think compliance is expensive, try non-compliance (Paul McNulty, oud US Deputy Attorney General)